Wykańczamy poddasze - jakie wybrać płyty

W przypadku domów nowo budowanych należy pamiętać, że prace wykończeniowe można podjąć dopiero wtedy, gdy na dachu zostało już ułożone pokrycie i warstwy izolacyjne oraz rozprowadzono instalacje wewnętrzne. Trzeba też pamiętać, że do prac montażowych można przystąpić, gdy wszystkie "mokre" roboty budowlane zostały zakończone i obiekt zdążył wyschnąć. W nowych budynkach może to trwać nawet kilkanaście miesięcy.

 Płyty gipsowo-kartonowe
To wygodny i niedrogi sposób na wykończenie poddasza użytkowego. Zaliczają się do klasy materiałów budowlanych niepalnych i mogą być stosowane do profilaktycznej ochrony przeciwpożarowej. Można je malować, tapetować lub obłożyć płytkami ceramicznymi. Producenci oferują różne warianty, przeznaczone do konkretnych warunków panujących w pomieszczeniu.
Płyty standardowe – oferowane są w grubościach 9,5; 12,5; 15 mm. Przeznaczone są do wykonywania suchych tynków ściennych i sufitowych, sufitów podwieszanych i ścian działowych. Mogą być stosowane w pomieszczeniach o wilgotności względnej powietrza, stale mniejszej niż 70%. Można z nich wykonywać łuki o promieniu nie mniejszym niż 60 cm.

Płyty o zwiększonej odporności na obciążenia – wyróżnia je grubość nawet do 25 mm. Są przeznaczone na powierzchnie, gdzie jest wymagana duża wytrzymałość, na przykład pod płytki ceramiczne.
Płyty wodoodporne – impregnowane, mają rdzeń z dodatkami hydrofobowymi opóźniającymi wchłanianie wody. Są przeznaczone do pomieszczeń o podwyższonej wilgotności (łazienki i kuchnie), ale nieprzekraczającej 85%. Standardowa grubość płyty wynosi 12,5 mm. Mają charakterystyczną zieloną barwę.
Płyty ognioodporne – mają dodatek włókna szklanego opóźniający zapalenie. Standardowa grubość wynosi 12,5 mm. Prawidłowo wykonana przegroda z płyt ognioodpornych jest w stanie wytrzymać pożar trwający nawet dwie godziny, podczas gdy zwykłe płyty wytrzymują maksymalnie 30 minut. Mogą być stosowane jako osłona ognioodporna w pomieszczeniach o wilgotności nieprzekraczającej 70%.
Płyty ognioodporne o podwyższonej odporności na wilgoć – łączą zalety płyt ognio- i wodoodpornych – w rdzeniu znajdują się zarówno środki hydrofobowe, jak i włókna szklane. Tego typu płyty są przeznaczone do pomieszczeń o okresowo zwiększonej wilgotności (łazienki na poddaszu), które dodatkowo chcemy zabezpieczyć przed ogniem. Standardowa grubość płyty to 12,5 mm.
Płyty renowacyjne – przeznaczone do prac remontowych na ściany drewniane, ceglane, betonowe i otynkowane. Giętkie płyty renowacyjne nadają się do budowy ścianek o kształcie łuku (o promieniu nie mniejszym niż 30 cm). Standardowa grubość płyty to 6,5 mm.
Płyty podłogowe – mają grubość 12,5 mm i dużą wytrzymałość na ściskanie – rdzeń jest wzmocniony włóknem szklanym, a obudowa z bardzo wytrzymałego kartonu, o krawędzi równej, pozbawionej spłaszczenia. Nadają się pod parkiet, płytki ceramiczne oraz wykładziny dywanowe. Charakteryzują się dobrą izolacyjnością akustyczną, tłumią odgłosy stąpania

Płyty gipsowo-włóknowe
Od gipsowo-kartonowych różnią się rdzeniem – zamiast kartonu mają włókna celulozowe. Domieszka celulozy do masy gipsowej nadaje płycie większą wytrzymałość mechaniczną i odporność na wilgoć w porównaniu ze zwykłą płytą g-k. Jednak lepsze parametry techniczne pociągają za sobą także wyższą cenę. Wykorzystywane są jako okładziny ścian i sufitów, jako podkłady pod posadzki, są stabilnym, niezapalnym i wiatroszczelnym podkładem pod panele czy boazerie. Oferowane są w różnych wymiarach i grubościach.

Montaż płyt
Do obłożenia płytami ścian i sufitów niezbędne są materiały potrzebne do ich wykańczania. Rusztem do płyt jest stelaż ze stali ocynkowanej. Płyty przytwierdza się do ram stelażu blachowkrętami. Do przyklejania płyt służą kleje gipsowe. Masą szpachlową wypełnia się miejsca łączenia płyt. Aby spoiny między płytami z upływem czasu nie pękały, wzmacnia się je przeznaczonymi do tego taśmami lub siatkami wzmacniającymi. Aluminiowe narożniki zabezpieczają krawędzie ścian narażone na uderzenia. Powierzchnię płyt przed pomalowaniem lub obłożeniem płytkami ceramicznymi trzeba pokryć preparatem gruntującym.

Większość płyt ma specjalnie profilowane krawędzie, które eliminują powstanie zgrubień na styku i umożliwiają prawidłowe połączenia. Zgodnie z normą są oznaczone w następujący sposób: (KP) – krawędź prosta, (KS) – krawędź spłaszczona, (KPOS) – krawędź spłaszczona zaokrąglona. Płyty z wyprofilowanymi krawędziami są niezbędne w miejscach widocznych, czyli na ścianach i sufitach. Płyty z prostymi krawędziami stosuje się najczęściej do budowy suchego jastrychu.

Gdy decydujemy się na wykończenie poddasza płytami możemy kupić cały system u jednego producenta. W jego skład wchodzą kompletne zestawy elementów montażowych z instrukcją opisującą kolejność prac.