Charakterystyka ścian warstwowych

Odpowiedź na pytanie postawione we wstępie nie jest łatwa. Zwolennicy poszczególnych systemów budowy ścian zewnętrznych mają cały szereg argumentów, którymi bronią swoich racji. Prawda jak zwykle leży pośrodku – zarówno ściany jednowarstwowe, dwuwarstwowe jak i trójwarstwowe mają swoje wady i zalety i trudno jednoznacznie stwierdzić, że któryś z systemów ich wznoszenia jest gorszy lub lepszy od pozostałych. Wszystko zależy od punktu widzenia.

Ściany jednowarstwowe

Ten rodzaj ścian wznosi się dziś chyba najrzadziej. Materiał, z którego budujemy w tym systemie pełni jednocześnie funkcję konstrukcyjną i termoizolacyjną.  Ze względu na wymagania normy cieplnej ściany jednowarstwowe powinno się wznosić tylko z określonych materiałów o odpowiednio niskim współczynniku przewodności cieplnej. Można do nich zaliczyć beton komórkowy, ceramikę poryzowaną, bloczki gipsowe, bloczki z wypełnieniem ze styropianu. Do niewątpliwych zalet tego systemu należy niewielka waga ścian. Nie bez znaczenia jest także zmniejszenie kosztów ich budowy w porównaniu z innymi systemami, poprzez ograniczenie zużycia zaprawy i kosztów transportu materiału. Ściany jednowarstwowe łatwo i szybko się wznosi, jednorodny materiał łatwiej także składować na budowie. System ten ma jednak także swoje wady. Nieodpowiedniej jakości materiał czy błąd w projektowaniu może zaowocować powstaniem mostków termicznych, które trzeba likwidować wykonując dodatkową warstwę izolacji. Co prawda współczynnik przenikania ciepła dla ścian jednowarstwowych spełnia wymagania normy jeśli jest nie większy niż 0,5 W/(m²·K), jednak za dobrze ocieplony dom uważa się dziś taki, którego współczynnik U nie przekracza 0,3 W/(m²·K). Obserwuje się dziś tendencje, które jeszcze zaostrzą wymagania wspomnianej normy. Producenci materiałów do wznoszenia ścian jednowarstwowych reklamują je hasłem, mówiącym o tym, że ściana zbudowana z takiego materiału spełnia wymagania normy cieplnej, nie wspominając, że wymagania dla niej są niższe niż dla ścian warstwowych. W efekcie wielu właścicieli domów zbudowanych "na ścianach" jednowarstwowych ocenia je jako zimne i w ostateczności i tak je dociepla. Powstaje w ten sposób - choć zupełnie nieplanowana - ściana dwuwarstwowa. Zanim zdecydujemy ściany jednowarstwowe sprawdźmy, jaki współczynnik U będą one miały. Jeśli będzie on wyższy niż 0,3 dom z pewnością będzie wymagał docieplenia lub kosztownego dogrzewania.

Ściany dwuwarstwowe
Wielu inwestorów zastanawia się nad wyborem: ściany dwuwarstwowe czy trójwarstwowe? Z obserwacji można wysnuć wniosek, że większym zainteresowaniem cieszą się te pierwsze. Ściany dwuwarstwowe wznosi się w dwóch etapach. Pierwszy polega na wykonaniu części konstrukcyjnej, najczęściej z bloczków lub pustaków o grubości 24 cm lub więcej. Drugi etap to wykonanie warstwy ocieplającej metodą lekką mokrą lub suchą.

Metoda lekka mokra – to kompletny system dociepleń oparty na izolacji termicznej z płyt styropianowych lub wełny mineralnej, mocowanych do podłoża klejem i kołkami.

Metoda sucha – izolację termiczną układa się między zamocowanymi do ściany listwami drewnianymi lub metalowymi tworzącymi ruszt. Wykończeniem zewnętrznym może być siding lub oblicówka z desek. Izolacja termiczna przy grubości warstwy nośnej 24 cm wykonanej z bloczków gazobetonowych to najczęściej 10 cm styropianu lub wełny mocowanych bezpośrednio do części nośnej – za pomocą kleju i kołków. Uzyskujemy wówczas ścianę ze współczynnikiem U o wymaganej normą wartości (nie bierzemy tu pod uwagę mostków termicznych). Projektując ocieplenie ściany warstwowej warto zwiększyć jego grubość choćby do 12 cm. Jeśli myślimy perspektywicznie i zamierzamy budować dom energooszczędny, nawet 12 cm  będzie grubością niewystarczającą.

Decydując się na metodę budowy ścian w technologii dwuwarstwowej ograniczamy zużycie zaprawy murarskiej. Ściany wznosi się szybko i sprawnie dzięki niewielkiej wadze i ergonomicznym wymiarom elementów. Drugą warstwę ściany stanowi izolacja termiczna o znikomej wadze – dzięki temu budynek jest lekki. Do wad ścian dwuwarstwowych można zaliczyć konieczność zastosowania kilkumiesięcznejprzerwy technologicznej przed wykonaniem warstwy ocieplającej. Budynek powinien w międzyczasie nieco osiąść, a tynki wewnętrzne - w przypadku ich wcześniejszego ułożenia – wyschnąć. Ściany dwuwarstwowe dla budynków mieszkalnych powinny mieć nie większy współczynnik przenikania ciepła niż U = 0,3 W/(m²·K).

Ściany trójwarstwowe
Ściany trójwarstwowe składają się z dwóch skrajnych warstw spełniających funkcję konstrukcyjną oraz trzeciej, umieszczonej między nimi i pracującej jako izolacja termiczna. Wewnętrzna ściana w takim układzie jest zwykle grubsza od zewnętrznej. Przenosi ona na fundamenty obciążenia ze stropów i dachu. Ściana zewnętrzna spełnia rolę osłonową dla izolacji termicznej i usztywnia jednocześnie konstrukcję budynku. Ścianę tę wznosi się najczęściej z elewacyjnej cegły klinkierowej lub silikatowej nie wymagających dodatkowego tynkowania - jej wygląd decyduje więc o wyglądzie całej elewacji. Obydwie ściany łączy się ze sobą za pomocą kotew ze stali nierdzewnej.

Pustkę wewnętrzną pomiędzy nimi wypełnia się wełną mineralną, styropianem lub materiałem sypkim, np. granulatem styropianowym. Do niewątpliwych zalet ścian trójwarstwowych należy ich wysoka trwałoś i przy starannym wykonaniu wysoka izolacyjność termiczna, a co za tym idzie zmniejszenie wydatków na ogrzewanie. Cechują się także doskonałą zdolnością tłumienia dźwięków. Do wad możemy zaliczyć duży ciężar ścian i konieczność prowadzenia robót w trzech etapach, co wydłuża czas budowy najczęściej na dłużej niż jeden sezon. Pojawia się także konieczność składowania na placu budowy większej ilości materiałów. Fakt ten może oznaczać również podniesienie kosztów ich transportu na miejsce przeznaczenia. Wymagany normą współczynnik przenikania ciepła dla ścian trójwarstwowych; U = 0,3 W/(m²·K).